Fotoradar ustawiony w miejscowości Pamiątka, w gminie Tarczyn, budzi wiele kontrowersji i emocji. Fora internetowe pełne są wpisów, w których forumowicze doradzają w jaki sposób uchylić się od konieczności zapłaty mandatu za „wykroczenie zarejestrowane przy pomocy urządzenia rejestrującego wykroczenia, polegające na przekroczeniu prędkości na skrzyżowaniu drogi krajowej nr 7 i ul. Górskich w miejscowości Pamiątka”. Odpowiedzi zdają się udzielać obowiązujące przepisy.
Na początek kilka ustaleń faktycznych. Otóż fotoradar w Pamiątce jest obsługiwany przez Straż Miejską w Tarczynie. Straż miejska (gminna) posiada kompetencje do wystawiania mandatów karnych. Co więcej zgodnie z obowiązującym stanowiskiem doktryny i sądów, straż miejska może również nakładać mandaty przy użyciu stacjonarnych urządzeń rejestrujących (tak SN w postanowieniu z 3.12.2013 r., sygn. akt V KK 298/13). Jednocześnie wiadomo, że „problematyczny” fotoradar ustawiony został przy drodze krajowej nr 7 położonej w obszarze niezabudowanym, na której obowiązuje ograniczenie prędkości do 70 km/h (informacja od Strażnika miejskiego w Tarczynie – przyp. autora).
W tym miejscu pojawia się pewna niezgodność z obowiązującymi przepisami, ponieważ stosownie do art. 129b ust. 4 ustawy Prawo o ruchu drogowym: Strażnicy gminni (miejscy) mogą dokonywać na drogach gminnych, powiatowych i wojewódzkich oraz drogach krajowych w obszarze zabudowanym, z wyłączeniem autostrad i dróg ekspresowych, czynności z zakresu kontroli ruchu drogowego z użyciem przenośnych albo zainstalowanych w pojeździe urządzeń rejestrujących w oznakowanym miejscu i określonym czasie, uzgodnionymi z właściwym miejscowo komendantem powiatowym (miejskim) lub Komendantem Stołecznym Policji.
Jak wynika wprost z przytoczonego, ustawodawca nie upoważnił strażników miejskich do dokonywania kontroli ruchu drogowego na drogach krajowych w obszarze niezabudowanym. Tym samym pomimo, iż Straż Miejska w Tarczynie może dokonywać kontroli ruchu drogowego przy użyciu „fotoradarów”, to zdaje się, że nie posiada ona żadnych kompetencji do kontrolowania ruchu i nakładania mandatów na drogach krajowych położonych w obszarze niezabudowanym. Skoro ustawodawca nie przyznał strażnikom takich kompetencji, to wystawienie mandatu w przedstawionym stanie faktycznym stanowi rażące naruszenie prawa polegające na przekraczaniu uprawnień przez organ administracji państwowej.W konsekwencji nie można uznać takiego działania za dopuszczalne w państwie prawa (zob. wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 26 stycznia 2005 r., IV SA/Wr 807/04, publ. OSS z 2005 r., nr 2, poz. 43).
Ale co można zrobić w takiej sytuacji? Można nie przyjąć mandatu i powołać się na tę okoliczność przed sądem. Zaś w przypadku kiedy przyjęło się mandat, odpowiedzi jak postępowania udziela poniekąd udziela Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w wyroku z dnia 9 grudnia 2009 r., wydanym w sprawie o sygn. akt III SA/Gd 410/09, wskazując, że to Komendant Wojewódzki (Stołeczny) Policji jest właściwy do usunięcia prawomocnego wpisu, skoro przepisy kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia nie umożliwiają uchylenia mandatu karnego, ani wznowienia postępowania w przypadku niekonstytucyjności przepisów kompetencyjnych. Zdaje się, że to z takim zjawiskiem mamy do czynienia w analizowanej sytuacji.
Pozostaje zatem spróbować i poczekać na oficjalne stanowisko.
