W ramach wchodzenia poszczególnych osób w relacje o charakterze gospodarczym wynika konieczność zastosowania przeróżnych konstrukcji prawnych. Jedną z takich konstrukcji jest umowa przechowania pieniędzy, która może łączyć się z faktem zabezpieczenia wierzytelności bądź po prostu zwiększenia bezpieczeństwa powierzonych środków. W takim przypadku istnieje dość poważne zagrożenie na gruncie podatku od czynności cywilnoprawnych. W myśl bowiem art. 845 kodeksu cywilnego jeżeli z przepisów szczególnych albo z umowy lub okoliczności wynika, że przechowawca może rozporządzać oddanymi na przechowanie pieniędzmi lub innymi rzeczami oznaczonymi tylko co do gatunku, stosuje się odpowiednio przepisy o pożyczce (depozyt nieprawidłowy). Czas i miejsce zwrotu określają przepisy o przechowaniu.
Umowa depozytu nieprawidłowego jest traktowana podobnie jak pożyczka i w związku z tym na podstawie art. 1 ust. 1 pkt1 lit. j ustawy z 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych wynika obowiązek przechowawcy odprowadzenia od takiej umowy podatku w kwocie odpowiadającej 2% kwoty zdeponowanej.
Dodatkowo stawka podatku od czynności cywilnoprawnych wynosi 20 %, jeżeli przed organem podatkowym lub organem kontroli skarbowej w toku czynności sprawdzających, postępowania podatkowego, kontroli podatkowej lub postępowania kontrolnego podatnik powołuje się na fakt zawarcia umowy depozytu nieprawidłowego, a należny podatek od tej czynności nie został zapłacony.
Jak wskazują ugruntowane już interpretacje administracji podatkowej sytuacja podatkowa przechowawcy (przy depozycie nieprawidłowym) jest gorsza niż pożyczkobiorcy, gdyż o ile pożyczka udzielona w kręgu najbliższej rodziny może być zwolniona z PCC o tyle depozyt nieprawidłowy nie.
Jeżeli zatem stroną umowy zależy na tym aby depozyt nie został w jakikolwiek sposób opodatkowany tak zwanym PCC, należy spisać bardzo precyzyjną umowę, w której strony postanowią, iż przechowawca nie będzie miał żadnej możliwości korzystania ze zdeponowanych środków. W innym przypadku może się okazać, iż fiskus będzie żądał od nas zapłaty 20% powierzonej nam kwoty.
