Spółka europejska (łac. societas europea, skrót: SE) należy do tzw. korporacji transgranicznych, stanowiących wewnętrznie zróżnicowaną kategorię. Spółka europejska stanowi wyraz idei wdrożenia jednolitego reżimu prawnego i stanowi byt prawny mogący występować w państwach Unii Europejskiej obok krajowych spółek akcyjnych, którego celem zasadniczym miało być umożliwienie transgranicznego przenoszenia siedziby spółki bez konieczności przeprowadzania jej likwidacji, jak i łączenia się spółek podlegających prawu różnych państw członkowskich.
SE posiada osobowość prawną oraz jest ukształtowana podobnie do spółki akcyjnej. Kapitał SE podzielony jest na akcje.
Rozporządzenie Rady Unii Europejskiej nr 2157/2001 w sprawie statutu spółki europejskiej określa następujące warunki oraz sposób zawiązania SE:
1. Spółki akcyjne powstałe zgodnie z prawem Państwa Członkowskiego mogą tworzyć SE przez łączenie się spółek, pod warunkiem, że przynajmniej dwie z nich podlegają prawu różnych Państw Członkowskich.
2. Spółka akcyjna może zostać przekształcona w SE, jeżeli od co najmniej dwóch lat posiada ona spółkę zależną, podległą prawu innego Państwa.
3. Uczestniczyć w tworzeniu SE może także spółka, której siedziba zarządu znajduje się poza Unią Europejską, pod warunkiem, że spółka ta utworzona zgodnie z prawem Państwa Członkowskiego, ma swoją statutową siedzibę w Państwie Członkowskim oraz rzeczywisty i ciągły związek z gospodarką Państwa Członkowskiego.
Ciekawym jest, iż SE jest traktowana jak spółka akcyjna, która podlega prawu Państwa Członkowskiego, w którym ma ona swoją statutową siedzibę. Kapitał akcyjny SE określony jest w EUR i nie powinien być niższy niż 120 000 EUR. Statutowa siedziba SE może zostać przeniesiona do innego Państwa Członkowskiego. Przeniesienie to nie wiąże się z likwidacją SE, ani z utworzeniem nowej osoby prawnej.
Jeżeli SE zakładana przez połączenie ma mieć siedzibę statutową poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej, uchwałę o połączeniu podejmuje się w drodze jawnego i imiennego głosowania. Przy czym akcjonariusze, którzy głosowali przeciwko uchwale o połączeniu, mogą żądać wykupu swoich akcji.
Podstawa prawna:
1. Rozporządzenie Rady (WE) NR 2157/2001 z dnia 8 października 2001 roku w sprawie statutu spółki europejskiej (SE) (Dz.U.UE.L.2001.294.1, Dz.U.UE-sp.06-4-251);
2. Ustawa z dnia 4 marca 2005 r. o europejskim zgrupowaniu interesów gospodarczych i spółce europejskiej (Dz.U.2005.62.551)